Katade İbnu’n-Nu’man (radıyallahu anh) anlatıyor: “Kendilerine Benu Übeyrik denen bizden bir aile halkı vardı. Ferdlerinin isimleri Bişr, Büşeyr ve Mübeşşir idi.

Büşeyr münafık bir kimseydi. Şiir düzer, Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’ın ashabını (radıyallahu anh) hicveder, sonra da bu şiiri bir Arab’a nisbet edip: Falanca şöyle dedi, fişmakanca böyle dedi (diye onlardan naklederek kendi yazdığı hicviyeleri okurdu). Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’ın ashabı bu şiirleri duyunca tanırlar ve: “Allah’a kasem olsun bu şiiri şu habis heriften başkası söylemez -ravi şüphe ediyor: “şu habis herifi” mi derlerdi, yoksa “şu herif” mi derlerdi diye- “onu mutlaka İbnu’l- Übeyrik söyledi” derlerdi.

Bu aile, cahiliye devrinde de İslam döneminde de hep fakir ve ihtiyaç içinde kaldı. O zaman Medine’de halkın gıdasını hurma ve arpa teşkil ediyordu. Kişi zenginse, beyaz un tüccarı geldiği vakit, o undan satın alır, böylece zenginliğini izhar ederdi. Fakirlerin yiyecekleri ise hurma ve arpa idi.

Bir seferinde Şam’dan bir tüccar geldi. Amcam Rifa’a İbnu Zeyd bir yük beyaz un aldı. Onu meşrübe denen tenezzüh odasına koydu. Meşrübesinde silah, zırh ve kılınç vardı. Bir gece evine giren hırsızlar meşrübeyi yarıp yiyecek, silah orada ne varsa alıp götürdüler. Sabah olunca amcam Rifa’a bana uğradı ve: “Ey yeğenim, geceleyin evime hırsız girmiş, meşrübemizi yardılar, silah, yiyecek ne varsa götürdüler” dedi. Biz de mahallede bir araştırma yaptık, soruşturduk. Bize: “Bu gece Benu Ubeyrik’leri gördük, ateş yakıyorlardı. Gördüklerimizin bir kısmı mutlaka sizin yiyecekleriniz idi” dediler.

Biz mahallede soruşturma yaparken, Benu Übeyrik de: “Allah’a kasem olsun, biz (bu işin faili olarak) dostunuz Lebid İbnu Sehl’i görüyoruz” dediler.

Lebid İbnu Sehl bizden birisiydi, salih ve Müslüman bir kimseydi. Lebid onların sözünü işitince kılıncını çekti: “Yani ben mi çaldım? Allah’a yemin olsun ya bu hırsızlığı açıklayacaksınız ya da bu kılınçla sizi deşeliyeceğim” dedi.

Onlar: “Be adam senden bize ne, sen kim, hırsızlık kim” diye lafı çevirdiler.

Mahallede iyice soruşturuyorduk. Sonunda hırsızlığı bunların yaptığı hususunda şüphemez kalmadı. Amcam bana: “Ey yeğenim, Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’a kadar gidip, durumu anlatmaz mısın?” dedi. Ben de O’na gelip: “Bizden bir aile zalimlik yaptı, amcam Rifa’a’yı hedef kılıp meşrübesini yardılar. İçinde silah, yiyecek ne varsa aşırdılar. Hiç olmazsa silahımızı iade etsinler, yiyeceğe ihtiyacımız yok, onu istemiyoruz” dedim. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam): “Ben bunu emredeceğim” dedi.

Benü Übeyrik bunu duyunca, Esir İbnu Urve adındaki adamlarına gelip bu hususta kendisiyle konuştular.

Mahalle halkından bir grup bu meselede ittifak edip: “Ey Allah’ın Resûlü, Katade ve amcası bizden salih ve Müslüman bir aile halkını hedef alıp hiçbir delil ve hüccete dayanmadan iftira atıp hırsız diyor” dediler.

Katade: “Ben de Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’a gidip kendisiyle konuştum. Bana: “Müslüman ve salih oldukları söylenen bir aileyi hedef yapıp delil ve hüccet olmadan hırsızlıkla mı itham ediyorsun?” dedi. Ben de oradan ayrılıp eve döndüm. “Keşke bir çok malım gitseydi de bu hususta Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’a söylememiş olsaydım” diye içten temenni ettim. Derken amcam geldi ve “Yeğenim ne yaptın?” diye sordu. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’ın bana söylediklerini anlattım. Amcam bana: “Allah yardımcımızdır” dedi. Aradan çok geçmeden şu ayet indi: “(Ey Muhammed!) Doğrusu insanlar arasında Allah’ın sana gösterdiği gibi hükmedesin diye Kitab’ı sana hak olarak indirdik; hakkı gözet, hainlerden taraf (yani Benû Übeyrik tarafında) olma. (Katade’ye söylediğin söz için) Allah’tan mağfiret dile. Allah bağışlar ve mağfiret eder. Kendilerine hainlik edenlerden yana uğraşmaya kalkma. Allah hainlikte direnen suçluyu sevmet. Allah’ın razı olmadığı sözü gece kurarlarken onu insanlardan gizliyorlar da kendileriyle beraber olan Allah’tan gizlemiyorlar. Allah işlediklerinin hepsini

Tirmizi, Tefsir, Nisa (3039).
?..

Tagged: