Selem(önceden satma) Hakkında

İbnu Abbas (radıyallahu anh) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) Medine’ye geldiğinde Medineliler, bir yıllık, iki yıllık hurma mahsulünü peşinen satarlardı. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) onlara: “Hurmayı kim önceden satarsa ölçüsünü, tartısını belirterek, vadesini tayin ederek satsın” buyurdu. Bunu Beş Kitap tahric etmiştir. Buhari ve Ebu Davud‘da gelen diğer rivayetlerde aynısı ifade edilmiş ve şöyle bir farklılığa […]

Muhammed İbnu Ebi’l-Mücalid anlatıyor: “Abdullah İbnu Şeddad İbni’l-Had ve Ebu Bürde selef mevzuunda ihtilafa düştüler. Beni, İbnu Ebi Evfa (radıyallahu anh)’ya gönderdiler. Ben kendisine bu hususta sordum. Şu cevabı verdi: “Biz Resûlullah (aleyhissalatu vesselam), Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer (radıyallahu anhüma) devirlerinde buğday, arpa , kuru üzüm ve kuru hurma hususlarında selef’te bulunurduk. Ben, […]

Bir diğer rivayette şöyle gelmiştir: “…Dedim ki: (siz selem akdini) yanında alacağınız malın aslını bulunduran kimse ile mi yapardınız?” Şu cevabı verdi: Biz selem yaptığımız kimseye o hususu sormazdık.” Ebu Davud‘un rivayetinde şu ziyade var: “(Selem akdini) alacağımız mal elinde bulunmayan kimselerle yapardık.”

Ebu Said el-Hudri (radıyallahu anh) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) dedi ki: “Kim bir yiyecek veya bir başka şeyde selem akdi yapmışsa, bu malı fiilen kabzetmedikçe bir başkasına satmasın.”

Ebu’l-Bahteri anlatıyor: “İbnu Ömer (radıyallahu anhüma)’e hurmada selem yapılır mı? diye sordum. Bana: “Resûlullah (aleyhissalatu vesselam), meyvesi (yenmeye) salih oluncaya kadar hurmanın satılmasını yasakladı” cevabını verdi.

İbnu Abbas’dan da böyle bir rivayet yapılmıştır. Rivayetinde der ki: “…Ondan yeninceye, tartılıncaya kadar. Ben “Tartılması da nedir?” diye sordum. Yanında bulunan bir zat: “Miktarı göz kararı ile kabaca takdir edilebilinceye kadar” diye açıkladı.”

İbnu Ömer (radıyallahu anh) anlatıyor: “Bir adam selem yoluyla (yani parasını peşin alarak, çıkacak mahsülden verilmek üzere) bir ağacın hurmasını sattı. Fakat o yıl o ağaç hiç mahsül vermedi. Satıcı ile müşteri ihtilafa düşerek davalarını Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)’e getirdiler. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) satıcıya: “Onun parasını nasıl helal addedersin, parayı geri ver” dedi. Sonra şunu […]

İmam Malik, İbnu Ömer’in sözü olarak şunu tahric etmiştir: “Kişinin, bir başkasına selem yoluyla yiyecek satmasında bir beis yoktur, yeter ki, yiyecek maddesinin fiyatı belirlenmiş, ödemenin zamanı tayin edilmiş olsun. Ancak (hasada) salahı ortaya çıkmayan ekinde veya (yenmeye) salahı ortaya çıkmayan hurmada selem olmaz.”

İmam Malik’e ulaştığına göre, “Bir adam, Hz. Ömer (radıyallahu anh)’a gelip başka bir memlekette ödemek şartıyla kendisiyle selem akdi yapan bir adamdan haber vererek bu akid hakkında sormuştur da Hz. Ömer (radıyallahu anh) hoşnutsuzluk izhar etmiş ve: “Pekala, devenin kirası nerede?” demiştir.”

Yine İmam Malik’e ulaştığına göre, İbnu Mes’ud (radıyallahu anh) şöyle demiştir: “Kim selem akdi yaparsa, sakın fazla alma şartı koşmasın. Bir avuç saman bile olsa bu fazlalık ribadır.”