Riba(Fâiz) İle İlgili Hükümler

Mücahid anlatıyor: “Ben İbnu Ömer (radıyallahu anh)’le beraberdim. Ona bir kuyumcu gelerek: “Ey Ebu Abdirrahman! Ben altın işliyor ve bunu kendi ağırlığından fazla altınla satıyorum. Böylece ona harcadığım el emeği miktarında fiyatını artırıyorum” dedi. İbnu Ömer (radıyallahu anh) onu bu işten yasakladı. Kuyumcu aynı meseleyi tekrar tekrar söyledi. Her seferinde İbnu Ömer (radıyallahu anh) onu […]

Ata İbnu Yesar anlatıyor: “Hz. Muaviye (radıyallahu anh) altın veya gümüşten mamul bir su kabını, ağırlığından daha fazla bir fiyatla satmıştı. Kendisine Ebu’d-Derda (radıyallahu anh): “Ben Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)’in bu çeşit alış-verişi yasakladığını işittim. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) bunların satışı misline misil olmalı diye emretti” diye itiraz etti. Hz. Muaviye (radıyallahu anh): “Ben bunda bir […]

Üsame İbnu Zeyd (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalatu vesselam): “Riba veresiyededir” buyurdu. Diğer bir rivayette: “Peşin alış-verişlerde (cinsler farklı ise fazlalık sebebiyle) riba olmaz” buyurulmuştur.

İbnu Ömer (radıyallahu anh) anlatıyor: “Ben dinarla deve satıyor, dinar yerine gümüş alıyordum. Bazanda gümüşle satıyor, onun yerine dinar alıyordum. Bu durumu Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’a arzederek hükmünü sordum. “O andaki (aynı meclisteki) kıymetiyle olunca bunda bir beis yok” buyurdu.”

Ebû Davud’un bir rivayetinde şöyle gelmiştir: “…O günün fiyatıyla almanda bir beis yoktur, yeter ki aranızda (henüz ödenmeyen) bir miktar olduğu halde birbirinizden ayrılmış olmayasınız.”

Ömer İbnu’l-Hattab (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: “Altın altınla peşin olmazsa ribadır. Buğday buğdayla peşin satılmazsa ribadır. Arpa arpayla peşin satılmazsa ribadır. Kuru hurma kuru hurmayla peşin satılmazsa ribadır.” Yukarıdaki metin Sahiheyn’in metnidir. Buhari‘nin bir rivayetinde, “verik (yani basılmış dirhem) verikle, altın altınla…” şeklinde gelmiştir.

Ebu Said (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) zamanında bize bayağı hurma veriliyordu. Bu muhtelif cins kuru hurmanın bir karışımı idi. Bu bayağı hurmanın iki ölçeğini bir ölçek iyi hurma mukabilinde satıyorduk. Bu tarz Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)’in kulağına ulaşınca şöyle buyurdu: “İki ölçek hurmaya bir ölçek hurma, iki ölçek buğdaya bir ölçek buğday iki […]

Bir rivayette de şöyle gelmiştir: “Hz. Bilal (radıyallahu anh), Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’a (iyi cins bir hurma olan) berni hurması getirmişti. “Bu nereden?” diye sordu. Bilal (radıyallahu anh): Bizde adi hurma vardı. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’ın yemisi için ondan iki ölçek vererek bundan bir ölçek satın aldık, dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam): “Eyvah! Bu ribanın […]

Sahiheyn’de yer alan bir rivayette şöyle gelmiştir. “Dinar dinarla, dirhem dirhemle başa baş misliyle değiştirilmelidir. Kim fazla verir veya fazla alırsa ribaya girmiş olur.” Hadisi rivayet eden ravi der ki: “Ben dedim ki; “İbnu Abbas (radıyallahu anh) bunu söylemez. Ebu Said der ki: “İbnu Abbas (radıyallahu anh)’a sordum: Sen bunu Resûlullah (aleyhissalatu vesselam)’dan mı işittin, […]

Müslim‘in bir diğer rivayeti şöyledir: “Altın altınla, gümüş gümüşle, buğday buğdayla, arpa arpayla, hurma hurma ile, tuz tuzla başbaşa misliyle, peşin olarak satılır. Kim artırır veya artırılmasını taleb ederse ribaya girmiştir. Bu işte alan da veren de birdir.” Yine Müslim‘de Ebu Hüreyre’nin bir rivayetinde “…cinsleri farklı ise müstesna” denir.