Bey’ul-Garar ve Diğerleri Hakkında

İbnu Ömer (radıyallahu anh) anlatıyor: Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) şöyle emrettiler: “Satıcılar mallarını çarşıya indirmezden önce yolda karşılayıp alış-veriş yapmayın.” Tirmizi ve Muvatta dışındakilerde tahric edilmiştir. Ebu Davud hadisin baş kısmında şu ziyadeye yer verir: “Birbirinizin alış-verişine karşı alış-veriş yapmayın. (Pazara giden) malı yolda karşılamayın.” Nesai‘de “ticaret malı (es-Sila’)” yerine “Celeb malı” tabiri kullanılmıştır. (Celeb: […]

Hz. Ali (radıyallahu anh)’nin anlattığına göre, “(Satış sebebiyle cariye bir) anne ile çocuğunun arasını ayırmıştı. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) bunu yasakladı ve satışı bozdu.”

İbnu Ömer’den gelen bir başka rivayette: “Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) satıcının malını övmesini ve daha pazara varmadan malın yolda satın alınmasını veya şehirlinin köylü adına satış yapmasını yasakladı” buyrulur. Bir başka rivayette de sadece “malın daha pazara varmadan satın alınmasını yasakladı” denmektedir.

Hz. Ali (radıyallahu anh) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) bana, kardeş iki köle hediye etti. Bunlardan birini sattım. Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) bir ara sordu: “Köleler ne yapıyorlar?” Ben durumu söyledim. Bunun üzerine bana: “Satışı boz, satışı boz” buyurdu.”

Aynı kaynakların İbnu Abbas (radıyallahu anh)’dan yaptıkları bir rivayette şöyle denir: “Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) buyurdu ki: “Pazara binerek (uzaktan) gelenleri yolda karşılamayın. Şehirli, köylü adına alım-satım yapmasın.” Tavus, İbnu Abbas (radıyallahu anh)’tan sordu: “Şehirli köylü adına alım-satım yapmasın” sözünden maksat nedir?” İbnu Abbas: “Onun adına simsarlık yapmasın (yani ücret mukabili alım-satım işlemini yapmasın).”

Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalatu vesselam), celeb malın pazara gelmeden önce karşılanmasını yasakladı. Kim onu yolda karşılar ve satın alırsa, malın sahibi pazara gelince muhayyerdir (satıştan vazgeçebilir).

Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) şöyle haber verdi: “Resûlullah (aleyhissalatu vesselam) bir satışta iki satışı yasakladı.”

Ebu Davud‘da gelen rivayet şöyledir: “Bir satışta iki satış yapan kimseye en düşük olanı (helal)dır. Aksi halde ribadır.”

İmam Malik (radıyallahu anh)’ten anlatıldığına göre ona şu durum ulaşmıştır: “Adamın biri diğer birisine: “Bana şu deveyi peşin parayla sat, ben de sana vade ile satayım” der. Adam bu tarz alış-veriş hakkında İbnu Ömer’e sorar. İbnu Ömer hoşlanmaz ve adamı bu işten nehyeder.”

İbnu Ömer (radıyallahu anh)’in anlattığı üzere Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam) şöyle buyurmuştur: “Birinizin satışı üzerine başkanız satış yapmasın.”